Laida San Sebastianena izan zen Gaztenpresatik ekimenean jasotako azken testigantza. Gizarte arloan ia 20 urtez ekintzaile izan ondoren, orain Mondragon Unibertsitateko Eskola Politeknikoko ikasleekin partekatzen ditu bere ezagutzak eta esperientziak, Ekintzailetza Teknologikoko arduraduna baita han.
“Ni naiz guztiari ‘bai’ esatearen asmatzailea”, aitortu zuen Laidak keinu bat eginez Andrea Fernandezek egin zuen aurreko mintzaldiari. Hain zuzen ere, jarrera horrek bultzatu zuen ingeniaritza ikastera, berak odontologoa izatea pentsatua zuenean. “Amak apuntatu ninduen ingeniaritzan, oso azkarra ikusten baininduen nonbait, eta ni, interesgune argirik ez nuenez, haraxe joan nintzen”.
Bere erresilientzia unibertsitatean erakutsi behar izan zuen lehen aldiz. “Beti bikain ateratzen nuen irakasgai guztietan, eta, uniko lehen urtean, hara non, zazpi gutxiegi atera nituen hamar irakasgaitatik”. Baina horrek ez zuen adoregabetu, ez horixe, eta ahal zuen guztia egin zuen gutxiegi haiek gainditzeko eta ingeniaritza ikasten jarraitzeko.
Ekin, ideia jakin bat izan gabe, esperientziarik gabe eta dirurik gabe
Jarraikitasun horrekin, karrerako azken urtera iritsi zen Laida, eta, orduan, lan-irtenbideetako bat enpresa bat sortzea zela esan zien irakasle batek. “Niri ez zitzaidan inoiz burutik pasa ere egin ekintzailetzaren kontu hori, baina ondo egon zitekeela iruditu zitzaidan”.
Hala, bada, negozio-ideia argirik gabe, esperientziarik gabe eta dirurik gabe, Laidak bere lehen enpresa jarri zuen martxan adinekoen eta desgaitasunen bat duten pertsonen bizi-kalitatea hobetzeko. “‘Old school’ ekintzailea izan nintzen, eskola zaharrekoa. Ez nintzen kalera ateratzen beste batzuek zer egiten zuten ikustera; Internet zen nire informazio-iturria “.
Hala ere, Laidari ez zitzaion hain gaizki joan eta bizirik mantendu zuen bere proiektua, bazkide batekin, 17 urtez. “25 laguneko lantaldea eta oso lan-giro ona izatea lortu genuen. Egia da enpresa kudeatzeko gure modua ‘GKE modukoa’ zela. Hau da, negozioak sortu zituen irabaziak ez genituen inoiz bi bazkideon artean banatu; enpresan inbertitu genituen beti, baldintzak hobetzeko…”.
Baina orduan negozioak behera egin zuen eta langileen soldata murriztu egin behar izan zuten. Handik aurrera, giroa pozoitzen hasi zen, eta hainbat lan-epaiketa izan zituzten. Laidak irabazi egin zituen, baina “taldea, konfiantza eta energia galtzearen truke”.
Azkenik, 2017an, erabaki zuen amaiera ematea bere abentura ekintzaileari. “Ez nuen proiektuarekin jarraitzeko gogorik. Langile guztien subrogazioa lortu nuen eta 0an geratu nintzen, dirurik gabe, baina zorrik gabe”. Egoera hartan, berriro martxan jarri besterik ez zegoen. “Ama naiz eta bi seme-alaba ditut; aurrera egin behar nuen”.
Berritik hasten
Ia bi hamarkada haietan ekintzaile gisa bizitako guztiak, eta, bereziki, azken etapa gogor hartan bizitakoak, balio izan zion bere enpresan funtzionatu ez zuen guztiaz jabetzeko, baita jatorrian ere. “Orduan konturatu nintzen zein garrantzitsua den Gaztenpresa bezalako erakundeek egiten duten lana, ekintzaileei laguntzen baitiete helburuak finkatzen eta negozio-plana egiten, plan errealista eta ondo pentsatua izan dadin”.
Hausnarketa-prozesu hari esker konturatu zen bere bizitzako etapa berri hartan egin nahi zuena zela bere negozioarekin ikasitako guztia partekatu ekiteko asmoa zuten gazteekin, eta hori egiteko zein izan zitekeen modu hobea unibertsitatearen bidez baino.
Oraingoan bai argi zuen interesgunea. Hala, familiaren laguntzari esker eta interim manager freelance gisa lan eginez, psikologian doktoregoa lortu zuen denbora errekorrean, eta Mondragon Unibertsitateko irakasle bihurtu zen. “Orain, saiatzen naiz ikasleak jabetu daitezen enpresa bat martxan jartzeak dakarren guztiaz, argi izan ditzaten zein den helburua, zein diren beren balioak eta zer bide jarraitu behar duten haiek gauzatzeko”.
Eskerrik asko zure testigantzagatik, Laida! Eta baita Andreari eta Elsa eta Kekori ere! Zuekin asko ikasi dugu Gaztenpresatik ekimenean. Hurren arte!