Enpresen eguneroko funtzionamendurako oinarrizkoak diren hainbat kontzeptu erabiltzen dira egunero enpresa- eta finantza-munduan. Edozein ekintzailek erraztasunez erabili beharreko terminoak dira; izan ere, enpresa-jardunean, edonoiz izango ditu aurrean. Duela aste batzuk zure marketin-estrategia ulertzen eta diseinatzen laguntzeko kontzeptuak azaldu genizkizun moduan, oraingoan gure enpresa-glosarioa zabaltzeari ekingo diogu, zure negozioaren finantzaketa ulertzeko oinarrizko terminoak ezagun izan ditzazun.
- Urte fiskala. Bi hitzok ezagunak irudituko zaizkizu, negozioez eta zergez ari garela beti baitira aipagai. Urte edo ekitaldi fiskala 12 hilabeteko epealdia da, eta horren barruan, zure finantza- eta kontabilitate-jardueren kontuak koadratu behar dituzu, bai zeure kontura lan egiten baduzu, bai enpresa bat baduzu. Jarduera-itxiera hori oso garrantzitsua da, zergak ordaintzeko oinarria baita. Gainera, urte fiskala erreferentziako epealdia da enpresaren bilakaera aztertzeko, doikuntzak egiteko eta baita etorkizuneko inbertsioak planifikatzeko ere. Urte fiskala bat dator urte naturalarekin: urtarrilaren 1ean hasi eta abenduaren 31n bukatzen da.
- Kapital soziala. Kontabilitateko kontzepturik oinarrizkoenetako bat da. Enpresa baten ondasunen balioak eta bazkideek egindako ekarpen itzulezinek osatzen dute enpresaren kapital soziala. Sozietate mugatuetan, enpresa eratzeko gutxieneko kapital soziala 3.005,06 eurokoa da. Zenbateko hori osorik jarri behar da. Kapital soziala jabeen esku dauden partaidetza sozialetan zatikatuta dago. Sozietate anonimoen kasuan, gutxieneko kapital soziala 60.101,21 eurokoa da eta banakako akzioetan zatikatuta dago. Kapital soziala enpresaren ondarearen zati bat da, eta galera ekonomikoek ez diote eragiten, porrotik ezean. Kasu horretan, porrota gertatuz gero, eragina izan dezake kapital sozialean eta bazkideek euren ekarpenak itzultzea eska dezakete.
- Arrisku-kapitala. Hazteko potentzial handia baina nolabaiteko arriskua ere baduten enpresentzat finantzatzeko bestelako aukera bat arrisku-kapitala da, startup-entzat edo enpresa txiki eta ertain sortu berrientzat, adibidez, haien etorkizuna ez baitago oso garbi. Inbertsio horren truke, arrisku-kapitaleko fondoek enpresa horien partaidetzak erosten dituzte, laguntza ematen diete eta enpresa-kudeaketan parte hartzen dute. Oro har, inbertitzaile pribatuak izaten dira arrisku-kapitaleko fondoetako partaideak, hala nola partikularrak, enpresak, pentsio-fondoak edota erakunde publikoak, eta onartzen duten arriskuaren ordaina errentagarritasun potentzial oso handia izaten da.
- Palanka-efektu finantzarioa. Eragiketa bat zorpetze bidez finantzatzeari esaten zaio palanka-efektu finantzarioa. Hau da: inbertsioaren zati bat norbere diruarekin eta beste bat banku-maileguen edo kredituen bidez finantzatzea. Inbertsio hori bulego bat edo akzioak erostea izan daiteke. Palanka-efektu finantzarioari esker, duguna baino diru gehiago inbertitu ahal izango dugu eta, horrela, irabaziak ere handiagoak izango dira.
Demagun 100.000 €-ko akzioak erosi nahi ditugula, eta horretarako guk 20.000 € bakarrik jartzen ditugula eta gainerako 80.000 €-ak banku batek ematen dizkigula maileguan, urteko % 10eko interes-tasarekin (8.000 €-ko interesak ordaindu beharko ditugu). Gure palanka-efektua 1:4-koa izango da; hau da, guk bideratutako euro bakoitzeko bankuak lau jarriko ditu. Adibide horrekin jarraituz, demagun urtebete igarota akzioak saltzen ditugula, dirua irabazi eta 150.000 € lortzen ditugula. Errentagarritasuna kalkulatzeko, zenbateko horri 80.000 €-ko mailegua eta 8.000 €-ko interesak kenduko dizkiogu, eta baita guk jarritako 20.000 €-ko hasierako kapitala ere. Horrenbestez, emaitza 42.000 €-koa izango da, hau da, % 210eko errentagarritasuna lortu dugu. Zergatik? Gure diruarekin egindako inbertsioa 20.000 €-koa bakarrik izan delako. 100.000 euroak guk bakarrik ordaindu izan bagenitu, berriz, mozkina, ehunekotan, askoz txikiagoa izango zen: % 50ekoa. Baina pentsa dezagun gure inbertsioak huts egin duela eta dirua irabazi beharrean 20.000 € galdu ditugula: bankuari 80.000 €-ko mailegua eta 8.000 €-ko interesak itzuli behar dizkiogu, baina 80.000 euro bakarrik berreskuratu ahal izan ditugunez, kaudimengabezia-egoeran izango gara.
- Cash Flowa. Finantza-hizkuntzan gehien erabiltzen den terminoetako bat da, eta garrantzitsuenetako bat, gainera, enpresa baten likidezia neurtzen baitu. Negozio batek epe jakin batean likidezia eskura izateko duen gaitasuna da Cash Flowa. Hau da, zorrei eta hornitzaileei aurre egiteko enpresa horri gelditzen zaion dirua. Formula honen bidez kalkulatzen da: Cash Flowa = Irabazi garbia + Amortizazioak + Hornidurak. Ez da nahastu behar enpresaren emaitzarekin. Gerta liteke salmenta oso onak lortzea baina fakturak kobratzeko zailtasunak izatea. Kasu horretan gure balantzea positiboa izango da baina gure likidezia mugatua. Horrelako egoerak saihesteko factoringa eta gisako tresnak erabiltzen dira.
- Partaidetzazko maileguak. Partaidetzazko maileguek ohiko finantzaketa-formulek baino baldintza malguagoak eskaintzen dituzte, eta hazkunde aurreikuspenak dituzten proiektu ekintzaile bideragarrietara bideratuta daude bereziki. Mota horretako maileguek bi interes-tasa izaten dituzte, bata finkoa eta bestea aldakorra. Horrelako maileguek kapitalaren amortizazioa zehatzen dute, eta amortizazio aurreratua egin ahal izateko nahitaezkoa da enpresaren fondo propioak hein berean handitzea eta ekarpena dirutan egitea.
Gogoratu, ekintzailetzarekin lotutako beste pauso batzuen inguruko informazio gehiago behar baduzu, sare sozialetan ditugun profilen bidez —Facebook, Twitter eta Linkedin— jar zaitezke gurekin harremanetan.
Pozik entzun eta lagunduko dizugu, beharrik baduzu.