Ekintzailetzaren igerilekuan murgildu aurretik, urik badagoen egiaztatu beharra dago; gure kasuan, horrek esan nahi du arrisku-analisia gauzatzea eta negozio-plana egitea.
Gogoan izan ezazu negozio-plana edo enpresa-plana oso tresna baliagarria dela eta laburbildu behar duela enpresa-proiektu berria nolakoa den eta jaso egin behar dituela negozio arrakastatsu bihurtuko duten helburuak, identitatea eta funtzionamendua. Gainera, une oro gidatuko eta bideratuko zaituen mapa bat ere izan beharra dauka.
Negozio-plan guztiek gutxi gorabehera antzeko ezaugarri eta atalak dauzkate, baina garrantzitsua da kontuan izatea enpresa guztiak desberdinak direla, batzuetan antzekoak diruditen arren. Horregatik, beharrezkoa da aintzat hartzea proiektu berri batek arrisku batzuk hartu beharra dauzkala bere gain, eta, beraz, aldez aurretik aztertu beharko ditugu ezustekorik eta arazorik ez izateko.
Zer arrisku-faktore topa ditzakezu?
Arriskuen analisian badaude kontuan hartu beharreko faktore batzuk, etorkizunean arazo batzuk saihesteko.
- Ekonomiaren unea: gureak ez diren arrazoi batzuen ondorioz (adibidez, pandemia edo gerra) gorabehera ekonomiko eta politikoak gertatzen dira eta horiek eragina daukate mundu guztian eta edozein sektoretan. Gertaera horiek aintzat hartu behar dira arriskuak aztertzean eta baloratu egin behar da nola eragin dezaketen zure negozioan.
- Urtarokotasuna: urteko garai jakin batzuetan urritu egiten da ondasun eta zerbitzu batzuen eskaria. Aztertu eta aurreikusi beharra daukazu hori noiz gertatzen den, horren eragina baloratzeko.
- Zure negozioko sektoreak: atzeraldi ekonomikoak agian sektore jakin batzuetan baino ez du eragingo. Eta, berdin, hazkundean dagoen area batek bere salmentak areagotu ditzake, baina etorkizunean burbuila bihur daiteke.
Nola eragin dezake zure negozioan?
Gure arrisku-analisia egiterakoan, kontuan izan beharko dugu arriskuak bi mota nagusitakoak direla: barnekoak eta kanpokoak, hau da, gure kontrolpean daudenak eta gure kontrolpean ez daudenak.
Barne-arriskuak gure kontrolpean daudenak dira, eta horietakoak dira antolaerakoak, hau da, gure negozioaren antolakuntzarekin zerikusia daukatenak. Oso garrantzitsuak dira dena ondo eta haizea poparean joateko; horregatik, eginkizunak behar bezala zehaztu eta pertsona egokiari esleitu behar dizkiogu, batez ere gure atzetik lantalde bat baldin badago.
Baina badaude, baita ere, kanpo-arriskuak, gure ekintzailetza-prozesuarenak eta gure enpresa-sorkunzarenak ez direnak. Besteak beste, horrelakoak dira legeekin zerikusia daukatenak, edo merkatuarekin erlazionatutakoak. Adibidez, prezioen inflazio-tasa, produktu bakoitzeko marjina edo kontsumo-bolumena murriztea/handitzea.
Arriskuen ebaluazioa sinplifikatzeko tresnak
Ezinbestekoa da zure negozioaren arriskuak ebaluatzea, merkatuko mehatxuak identifikatzea eta estualdietan aurrera egiteko jarduera zehatzak planteatzea. Zer egingo zenuke gauzak ez balihoaz zuk imajinatzen zenuen bezala? B plan bat beharko duzu espero ez zenuen arazoei irtenbidea aurkitzeko. Tresna jakin batzuk eskura izatea lagungarria izan dakizuke lagundu egingo dizutelako arriskuen ebaluazioa egiten, arriskuak aztertzen eta garrantziaren arabera lehenesten, batez ere gure arriskuak ez direnak.
- Aurrea hartzea. Agian tresnarik garrantzitsuena izango da. Baina lehen adierazi dugun bezala, ez da erraza arrisku batzuk aurreikustea, garrantzitsua da trebatuta egotea eta ahal den guztietan aurrea hartzea.
- AMIA analisia: klasikoena eta ohikoena, Ahuleziak, Mehatxuak, Indarguneak eta Aukerak hitzen akronimoa. Proiektu baten arriskuak identifikatzeko ez ezik, indarguneak ere nabarmentzeko aukera ematen du.
- Ahulezia: hobetu behar ditugun barne-alderdiak.
- Mehatxua: lehiakideak gu baino gehiago dira area hauetan.
- Indargunea: barne-bertuteak.
- Aukera: epe laburrerako helburu zehatzak.
- Arrisku-matrizea: proiektua planifikatzean, arriskua, probabilitatea eta larritasuna ebaluatzeko balio du. Arrisku bakoitzaren probabilitatea eta larritasuna identifikatu beharko dituzu, zure arrisku-matrizera eramateko eta horrela horietako bakoitzaren eragina neurtu ahal izateko. Horrek lagundu egingo dizu sortzen den arrisku edo arazo bakoitzari eman beharreko lehentasuna zehazten, eta behar bezala gestionatu ahal izango dituzu.
Huts-hutsetik hasita negozio berri bat sortzeak abentura liluragarria da, baina arriskuak ere badauzka, eta komeni zaizu horiek aztertzea eta aurreikustea bidea zertxobait errazteko. Zure lehen urratsa negozio-plana egitea izango da, eta zer sektoretan arituko zaren, balizko arriskuak aztertu beharko dituzu. Diruak lagundu egiten du, baina ez da dena eta ez ditu arazo guztiak konpontzen. Enpresa batek funtzionatzea ez dago faktore ekonomikoen baitan bakarrik; horregatik, beste faktore asko ere kontuan izan behar dituzu.